Uczestnicy skierowali do rządu RP apel o podjęcie rzetelnej debaty na temat sytuacji oświatowej, w tym o wypracowanie standardów oświatowych, sposobu wynagradzania nauczycieli, a także sposobu obliczania subwencji oświatowej. Za szczególnie istotne uznano jednoznaczne okreslenie zobowiązań rządu i samorządu, dotyczących finansowania oświaty.

W debacie wzięli udział samorządowcy, eksperci oświatowi, przedstawiciele organizacji pozarządowych, kadry kierowniczej szkół. Mimo zaproszenia nie przybył żaden przedstawiciel rządu.

Samorządowcy w dyskusji przypominali, że w systemie oświaty jest zbyt mało pieniędzy i bez dołożenia środków nie da się poprawić sytuacji. Powoływano się na statystyki, z których wynika, że w Polsce na jednego mieszkańca wydaje się 582 euro rocznie, podczas gdy średnia w Europie wynosi ponad 1400 euro. Samorządowcy pokazywali - na przykładach własnych jednostek - ile dopłacają do subwencji oświatowej.

III Sektor gotowy do tworzenia nowej polityki oświatowej

W dyskusji głos zabrała wiceprezeska FIO Alina Kozińska-Bałdyga. Podkreśliła, że na sali obrad są także przedstawiciele innych organizacji pozarządowych zajmujących się oświatą. - To obywatele przed trzydziestu laty wymyślili szkoły społeczne prowadzone przez inne organy niż państwo. To obywatele, mieszkańcy wsi, przed dwudziestu laty sprzeciwili się błędom reformy ministra Handkego i zaczęli zakładać w miejsce likwidowanych szkół samorządowych swoje szkoły społeczne. Pozarządowe organizacje edukacyjne, wraz z całym III sektorem, są gotowe, aby wspólnie z samorządami tworzyć obywatelską reformę oświaty - zadeklarowała

Jak podkreśliła, powinna to być reforma samorządowa i jednocześnie pozarządowa, a jej fundamentem muszą być określone na nowo zasady finansowania. - Politykę [oświatową] robi się przede wszystkim pieniędzmi. I ta polityka powinna być uzgodniona, nie tylko skonsultowana, ale wypracowana z samorządami i całym społeczeństwem - stwierdziła wiceprezeska FIO.

- Trzeci Sektor, organizacje pozarządowe są gotowe do współpracy – zadeklarowała Alina Kozińska-Bałdyga. Nagranie jej wystąpienia do obejrzenia tutaj (wraz z całym przebiegiem debaty).

Raport o wydatkach na oświatę

Raport przygotowany przez Związek Miast Polskich i pozostałe korporacje samorządowe wykazał, że od 2004 roku sytuacja się pogarsza i samorządy z roku na rok coraz więcej muszą dopłacać do edukacji: o ile w 2004 r. subwencja oświatowa wystarczała na pokrycie 98% wydatków na pensje nauczycieli, to w roku 2018 już zaledwie na 85% wydatków płacowych.

Jak wskazano, gwałtowny wzrost luki finansowej nastąpił w latach 2017 i 2018 r., po wprowadzeniu reformy edukacji minister Zalewskiej, która – zdaniem samorządowców – została niedoszacowana na kwoty liczone w miliardach.

Raport o finansowaniu oświaty w Polsce w latach 2004-2018 (PDF 726 KB)