Po śmierci papieża Franciszka, w oczekiwaniu na konklawe i wybór nowego papieża powróciłam do lektury encykliki „Laudato Si’”. Ogłoszona została 18 czerwca 2015 roku, czytałam wtedy po raz pierwszy. Zachęcam do jej lektury (do pobrania w jęzuku polskim tutaj). Moim zdaniem to najważniejszy tekst, jaki ukazał się w ostatnim dziesięcioleciu i wart jest wnikliwej analizy, przemyślenia i nowego odczytania w związku z obecną sytuacją w świecie. Myślę, że lektura tej encykliki i rozmowy o ekologii mogą jednoczyć ludzi różnych wyznań, a nawet ateistów, czy ludzi niechętnych religii.

Przekonałam się o tym podczas inspirującego spotkania zorganizowanego przez „Tygodnik Powszechny” w Klubie Inteligencji Katolickiej w Warszawie, które odbyło się 24 kwietnia 2025 roku. Panelistami byli Marcel Andino Velez (Greenpeace), Barbara Niedźwiedzka (Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska) i profesor Zbigniew Karaczun (Katedra Ochrony Środowiska SGGW), a dyskusję prowadziła Anna Sands (WWF Polska).

Wśród głosów z sali znalazły się wypowiedzi starszej pani z Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, zapraszającej do konkretnej współpracy w dzieleniu się jedzeniem, organizowanej przez jej parafię, oraz młodej studentki, niedeklarującej zainteresowania kwestiami religii, która podkreśliła związek ekologii i pokoju. Sama zaproponowałam sadzenie drzew przy wiejskich szkołach. Dowiedziałam się, że jest już taka inicjatywa: „Drzewo Franciszka”.

Praktyczny wymiar tego spotkania – rozmowa ludzi w różnym wieku, o różnym podejściu do religii, ale połączonych troską o przyszłość życia na naszej planecie – był poruszający. W internecie, oprócz samego tekstu „Laudato Si”, znalazłam również „Pieśń Słoneczną” św. Franciszka z Asyżu i obejrzałam średniowieczne mozaiki inspirowane tym utworem.

Zastanawiam się, jak przełożyć wnioski z tego warszawskiego spotkania w KIK-u na dalsze wspólne działania w tym czasie żałoby, ale i kampanii wyborczej, chaosu i wielkiego przyspieszenia. Na pewno przesłanie spotkania w KIK-u, ale pewno wielu innych spotkań organizowanych w różnych miejscach – Pokój i ekologia – daje ukojenie i wprowadza nadzieję. Refleksja, że zwykli ludzie na dole nie dają się zwariować i wiedzą, co jest najważniejsze, budzi ogromny optymizm.

FIO na  Europejskim Kongresie Odnowy i Rozwoju Wsi

W Federacji Inicjatyw Oświatowych szykujemy się do Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi, który odbędzie się w dniach 8-10 maja w Poznaniu. To wielkie wydarzenie organizowane jest w związku z polską prezydencją w Radzie UE. FIO odpowiada za ścieżkę tematyczną dotyczącą edukacji. Ostatniego dnia Kongresu organizujemy konferencję poświęconą edukacji dostosowanej do potrzeb wsi. Zaprosimy uczestników panelu w KIK-u do udziału w tej konferencji. Jednak już wcześniej pojawią się okazje do poruszenia tematu edukacji ekologicznej. Jestem zaproszona na Zgromadzenie Ogólne Związku Gmin Wiejskich. Będę też uczestniczyła w Walnym Zebraniu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i w powoływaniu Polskiego Parlamentu Wiejskiego w dniu 8 maja.

Myślę, że warto, aby podczas wszystkich wydarzeń Kongresu, gdzie pojawi się temat edukacji, wybrzmiało zaproszenie do wspólnego sadzenia przy szkołach drzew dla pokoju – „Drzewo Franciszka”. Oczywiście, szczególnie bliskie są mi małe wiejskie szkoły prowadzone przez stowarzyszenia rozwoju wsi, i na pewno jakiś konkretny projekt pojawi się w naszym „FIO-łkowym” środowisku.

Potrzebny jest program systemowy, łączący ponad wszelkimi podziałami ludzi zatroskanych o przyszłość Matki Ziemi oraz naszych dzieci, wnuków i prawnuków – nie tylko w Polsce i Europie, ale także na całym świecie. Zastanawiam się, czy byłoby możliwe, aby Europejski Kongres odbywający się podczas polskiej prezydencji w czasie oczekiwania na nowego papieża zachęcił do sadzenia „Drzew Franciszka” dla pokoju przy szkołach w Ukrainie i w Rosji, na Białorusi, w Palestynie, Izraelu, Syrii i wszędzie tam, gdzie trwają wojny lub niepokoje? Wszędzie są szkoły i są dzieci. Sadzenie drzew to znak nadziei, że drzewo wyrośnie, da schronienie, owoce i wiele więcej.