W Dniu Edukacji Narodowej, 14 października 2016 r., w Warszawie odbyła się debata pod hasłem „Centralizacja czy decentralizacja oświaty? Debata o Konstytucji i zasadzie pomocniczości w kontekście zmian w oświacie”. Jej uczestnicy wystosowali apel, zwalniający rząd PiS z wyborczej obietnicy likwidacji gimnazjów.
Wprowadzeniem do debaty była wypowiedź o. Wojciecha Żmudzińskiego SJ dotycząca zasady pomocniczości jako tej, która powinna, zgodnie z polską Konstytucją, stanowić podstawę organizacji systemu edukacji.
Następnie Marek Wójcik, przedstawiciel Związku Miast Polskich, przedstawił krytyczne „Stanowisko polskich samorządów w sprawie planowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmian w systemie oświaty”. Stanowisko to zostało przyjęte przez wszystkich organizacje, składające się na ustawową reprezentację strony samorządowej w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego: Unię Metropolii Polskich, Unię Miasteczek Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich i Związek Województw RP.
Dyskusję panelową rozpoczęła wypowiedź pani Grażyny Kowalik, wójta gminy Hanna (woj. lubelskie). Uzasadniła ona przekazanie wszystkich szkół w swojej gminie organizacjom obywatelskim jako działanie wynikające z dbałości o jakość edukacji i ochronę przed likwidacją małych szkół.
Pan Mariusz Dzieciątko, przewodniczący grupy roboczej edukacji domowej ds. kontaktów z MEN, opowiedział o doświadczeniach swojego środowiska ze współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej. W swojej relacji opierał się on na dokumntacji spotkań, jaką samodzielnie przgotowałą grupa. Pani Zofia Grudzińska, przedstawicielka Obywateli dla Edukacji, zachęcała do tworzenia obywatelskiej polityki edukacyjnej i domagania się ponadpartyjności w kwestii wszelkich reform edukacyjnych.
Pani Krystyna Starczewska z Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej przypomniała, że szkoła ma służyć dziecku, a nie być nastawiona na realizowanie czyichkolwiek innych interesów. Pan Andrzej Sadowski, Prezydent Centrum im. Adama Smitha i Członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, podkreślił potrzebę precyzyjnego nazewnictwa i przywołał przykład Szwajcarii jako argument za zwiększeniem roli świadomych rodziców w kształtowaniu struktury oświatowej.
Pan Witold Monkiewicz, wiceprezes Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, zwrócił uwagę na potrzebę prowadzenia konsultacji zgodnie z „7 zasadami konsultacji”, wypracowanymi w partnerstwie rządowo-obywatelskim.
Pani Małgorzata Lewandowska, prezeska Federacji Inicjatyw Oświatowych, opowiedziała historię trzykrotnych starań FIO o zostanie partnerem Ministerstwa w prowadzeniu konsultacji publicznych. Dwukrotnie w konkursie startowała także Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej. Po kolejnym unieważnieniu konkursu przez MEN jedyne co pozostaje organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, to zorganizować własne, powszechne konsultacje obywatelskie, i zaprosić do nich wszystkich zainteresowanych.
Pan Edward Trojanowski, sekretarz Związku Gmin Wiejskich RP, opowiadał o nadużyciach w tzw. debacie ze społeczeństwem, jakich w jego opinii dopuszcza się Ministerstwo Edukacji Narodowej. Następnie odbyła się dyskusja, w której dominująca była troska o losy polskiej edukacji.
Na zakończenie spotkania organizatorzy zaproponowali wystosowanie Apelu o zwolnienie PiS-u z obietnicy wyborczej likwidacji gimnazjów, przeznaczenie zaoszczędzonych w ten sposób funduszy na rozwój sieci przedszkoli. Po odczytaniu Apelu i wprowadzeniu poprawek uczestnicy konferencji zaakceptowali jego treść i wyrazili zgodę na upublicznienie Apelu do Rodziców (dokument do pobrania poniżej). „Skupmy energię społeczną i finanse samorządów na edukacji przedszkolnej i doskonaleniu istniejącej edukacji szkolnej" - tym stwierdzeniem zakończono konferencję zorganizowaną w Dniu Edukacji Narodowej.
Organizatorami debaty były Centrum Kształcenia Liderów i Wychowawców im. Pedro Arrupe, Federacja Inicjatyw Oświatowych, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Związek Gmin Wiejskich RP oraz Związek Miast Polskich. Spotkanie odbyło się w Domu Pielgrzyma Amicus im. Ks. J. Popiełuszki w Warszawie. Konferencję prowadziła Alina Kozińska-Bałdyga, wiceprezeska FIO.
Apel do Rodziców w Dniu Edukacji Narodowej przyjęty na zakończenie Debaty (PDF - 324 KB) |