W dniach 23-24 czerwca 2012 r. pod hasłem "Współtworzymy dobre prawo dla edukacji" obradowało XV Forum Inicjatyw Oświatowych. Uczestnikami Forum byli posłowie, przedstawiciele gmin, stowarzyszeń rozwoju wsi i innych organizacji pozarządowych zajmujących się edukacją oraz rodziców.

23 czerwca spotkaliśmy się z politykami na obradach plenarnych w Sali Kolumnowej Sejmu. Dzień później uczestnicy i organizatorzy dzielili się doświadczeniami w szkole Stowarzyszenia Przymierze Rodzin w Warszawie. Spotkanie objęły honorowym patronatem sejmowe komisje: edukacji i samorządu.

Cele

Celem XV Forum Inicjatyw Oświatowych było przedstawienie złych zapisów prawnych, które powodują trudności w przekazywaniu szkół i przedszkoli zagrożonych zamknięciem oraz zakładaniu i prowadzeniu placówek stowarzyszeniowych. Możliwość wspólnej dyskusji umożliwiła przeprowadzenie konsultacji wśród przedstawicieli najbardziej zainteresowanych środowisk i posłów, którzy mogą złe prawo zmienić.

Organizacje doświadczone w działaniach na rzecz edukacji na terenach wiejskich, tworzące Komitet Organizacyjny XV FIO, zaprezentowały swój potencjał - doświadczenie, wiedzę i ekspertów – mogące być pomocą w procesie przygotowania dobrego prawa. Podczas obrad w Sejmie organizacje te, wspomagane przez członków stowarzyszeń rozwoju wsi, przedstawiły posłom największe problemy wynikające ze złego prawa, postulując wspólne, prowadzone ponad podziałami politycznymi działania zmierzające do ich likwidacji.

Obrady

Problemy wynikające z niejasnego prawa związanego z przekazywaniem szkół przez jednostki samorządu terytorialnego nowym organom prowadzącym mówiły Barbara Kuczałek – prezeska Stowarzyszenia Edukator i Aleksandra Bobkier ze Społeczno-Oświatowego Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Wsi z Bobolic. O bardzo trudnej sytuacji organów prowadzących szkołę w pierwszych czterech miesiącach od jej utworzenia mówiła Elżbieta Tołwińska-Królikowska – wiceprezeska Federacji Inicjatyw Oświatowych.

Dramatyczna sytuacja szkoły wynikająca z niechęci wójta do użyczenia stowarzyszeniu budynku szkolnego budowanego i utrzymywanego przez lata przez lokalną społeczność była tematem wystąpienia przedstawicieli Stowarzyszenia "Nadzieja dla Brzozówki i Brzozówki Kolonia" z Gminy Szastarka. Problemy dotyczące pomieszczeń i wyposażenia małych placówek edukacji przedszkolnej wynikające ze zbyt restrykcyjnego prawa przedstawiły Monika Ebert i Katarzyna Czublun ze Stowarzyszenia Rodziców TU, a wady zapisów prawnych powodujących obniżenie jakości edukacji przedszkolnej prowadzonej w punktach i zespołach przedszkolnych zaprezentowała Teresa Ogrodzińska z Fundacji Komeńskiego.

Małgorzata Polis ze Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Grodzisko opisywała problemy organizacji wynikające z braku możliwości zaoszczędzenia środków z dotacji na wydatki w kolejnym roku. Złe zapisy prawne dotyczące wspomagania dzieci niepełnosprawnych w szkołach i przedszkolach wskazali Barbara Kuczałek ze Stowarzyszenia Edukator i Paweł Kubicki – Społeczny Rzecznik Dzieci Niepełnosprawnych. Maria Lorek i Andrzej Jabłoński z Fundacji Elementarz wskazali na brak oferty edukacyjnej dostosowanej do potrzeb małych wiejskich szkół.

W dyskusji dotyczącej możliwości wprowadzenia postulowanych zmian w prawie uczestniczyli: Artur Bramora - przewodniczący Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży i Piotr Zgorzelski - przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, posłowie: Joanna Kluzik-Rostkowska, Wiesław Suchowiejko i Artur Ostrowski oraz Agnieszka Kozłowska-Rajewicz - pełnomocnik rządu ds. równego traktowania.

Jako wsparcie dla gmin i stowarzyszeń prowadzących placówki edukacyjne oraz społeczności lokalnych przedstawiono "Matrycę kalkulacyjną finansów gminnych przeznaczonych na edukację" – cyfrowe narzędzie, opracowane i testowane w projekcie "Monitoring", które pozwala przeanalizować sytuację budżetową gminy, w tym porównać koszty prowadzenia szkoły przez samorząd gminny i przez organizację pozarządową.

Podczas drugiej części obrad przeprowadzono warsztaty, podczas których organizacje pozarządowe współorganizujące XV FIO dzieliły się doświadczeniami z przedstawicielami stowarzyszeń rozwoju wsi i gmin.

Więcej zdjęć - na stronach projektu

Postulaty

Na zakończenie Forum sformułowano pięć postulatów dotyczących najważniejszych i najpilniejszych, niezbędnych zmian prawnych, których wprowadzenie umożliwi efektywne działania na rzecz edukacji.

Postulaty XV Forum Inicjatyw Oświatowych (PDF - 170 KB)

Materiały

Materiały konferencyjne (PDF - 588 KB)

E.Tołwińska-Królikowska - 12 lat Małych Szkół (PDF - 1469 KB)

E. Hummel - Matryca kalkulacyjna (PDF - 778 KB)

A. Biderman, A. Górska - Projekt "Monitoring" (PDF - 235 KB)

Zasoby NGO. Ruch uspołeczniania oświaty i ratowania wsi (PDF - 848 KB)

Złe prawo przyczyną konfliktów (PDF - 876 KB)

M. Fitton - Reforma edukacji w Walii (PDF - 38 KB)

Komitet Organizacyjny

XV Forum zostało zorganizowane w projekcie "Monitoring procesu przekazywania szkół i przedszkoli zagrożonych zamknięciem organizacjom pozarządowym", realizowanym przez Federację Inicjatyw Oświatowych i Związek Gmin Wiejskich RP.

W skład komitetu organizacyjnego weszły również: Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego, Stowarzyszenie Rodziców TU, Fundacja Elementarz, Stowarzyszenie Pomocy Pokrzywdzonym i Niepełnosprawnym Edukator.