1 września 2010 r. rozpoczął się nowy rok szkolny we wszystkich szkołach: prowadzonych przez samorządy, organizacje pozarządowe, osoby fizyczne i inne podmioty. Dla Federacji Inicjatyw Oświatowych szczególnie ważne były uroczystości w nowej stowarzyszeniowej szkole podstawowej w Pogorzeli.

Szkoła w Pogorzeli (gmina Siennica, woj. mazowieckie) została utworzona przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Pogorzel, Pogorzel Nowa i Okolic w 2010 r., w miejsce zlikwidowanej 31 sierpnia tego roku szkoły samorządowej. Szkołę będzie też wspierało Stowarzyszenie Absolwentów i Wychowanków Szkół Siennickich. Powstało ono w 1999 r., po przekształceniu powołanego w 1957 r. Koła Sienniczan. Jego cel to m.in. zebranie, utrwalenie i kontynuowanie cennego dorobku Siennickich Szkół Pedagogicznych, ich blisko 140-letniej historii (1866–1994).

Wyjątkowość uroczystości w Pogorzeli wynika z faktu, iż przejęcie szkoły przez stowarzyszenie jest ciągle jeszcze w naszym kraju przejawem dużej odwagi i determinacji, a nie rutynowym wydarzeniem wspieranym przez świadomie prowadzoną politykę edukacyjną państwa, jak jest w szeregu innych krajów. Wyjątkowa jest też symbolika tego wydarzenia. W tej samej gminie Siennica, we wsi Dłużew, przed 11 laty powstała pierwsza w Polsce społeczna, niepubliczna szkoła wiejska założona przez stowarzyszenie w miejsce zlikwidowanej szkoły samorządowej.

Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły w Dłużewie zainspirowało FIO do przygotowania statutu stowarzyszenia rozwoju wsi i skierowania ruchu ratowania wiejskich szkół do sektora organizacji pozarządowych. Od 2000 roku w różnych miejscach w Polsce są zakładane przez rodziców i innych mieszkańców wsi stowarzyszenia, które stają się organem prowadzącym dla szkół powstających w miejsce likwidowanych placówek samorządowych. Dziesięć lat istnienia i rozwoju programu Mała Szkoła można uznać za największy fenomen społeczny w Polsce po 1989 roku. Ratowanie szkół jest przejawem istnienia i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na wsi. Dowodzi ogromnego potencjału tkwiącego i w rodzicach i w społecznościach wiejskich.

Na uroczystości w Pogorzeli z dziećmi, rodzicami i nauczycielami spotkali się przedstawiciele administracji rządowej (kurator oświaty), samorządów – gminnego i powiatowego, związków zawodowych i czterech organizacji pozarządowych: Federacji Inicjatyw Oświatowych, Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły w Dłużewie, Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Pogorzel, Pogorzel Nowa i Okolic i Stowarzyszenia pedagogów z Siennicy. Wszyscy na ręce prezesa stowarzyszenia z Pogorzeli Macieja Łukasiaka i dyrektorki szkoły Barbary Szopy składali gratulacje i najlepsze życzenia dla szkoły, stowarzyszenia i wsi. Pani dyrektor mówiła z entuzjazmem, że przed laty, jako dyrektor szkoły samorządowej, marzyła o tworzeniu od początku nowej szkoły, a dziś, na emeryturze, ma taką możliwość, wraz z zespołem doświadczonych i rozpoczynających swoją drogę zawodową nauczycieli. List z gratulacjami przesłała Katarzyna Hall, Minister Edukacji Narodowej.

Uroczystością w Pogorzeli inaugurujemy nowy rok szkolny. Wierzymy, że będzie on przełomowym dla edukacji wiejskiej, że w Pogorzeli i w innych miejscach i sytuacjach będą się spotykały: państwo, samorządy gminne i powiatowe, związki zawodowe i organizacje pozarządowe, by wspólnie wspierać Małe Szkoły, Małe Przedszkola i ich organy prowadzące.

Alina Kozińska-Bałdyga