Najczęściej zadawane pytania
Zastrzeżenia prawne
Wskazówki dla użytkowników
Start Kontakt Mapa serwisu
1,5 proc. podatku dla OPP

KRS 0000148854

Federacja Inicjatyw Oświatowych
ma status
organizacji pożytku publicznego (OPP).
Pomóż nam ratować i wspierać
małe wiejskie szkoły -
przekaż FIO 1,5 procenta podatku.

Nasze konto:
93 1020 1026 0000 1502 0382 2558

Należymy do:

Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich Federacja Organizacji Służebnych MAZOWIA Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych

Mała Szkoła Ośrodkiem Rozwoju Wsi
 
Program "Mała Szkoła Ośrodkiem Rozwoju Wsi" to odpowiedź Federacji Inicjatyw Oświatowych na zjawisko likwidacji wiejskich szkół. Za program "Mała Szkoła" Federacja otrzymała w 2001 roku Nagrodę Główną Pro Publico Bono dla inicjatyw obywatelskich.
Pro Publico Bono - logo
 

Rozumiemy punkt widzenia władz samorządowych, które starają się racjonalnie gospodarować pieniędzmi podatników. Nie godzimy się jednak, by o przyszłości wsi, regionu i całego kraju decydowały wyłącznie argumenty finansowe (koszty utrzymania szkół) i demograficzne (malejąca liczba uczniów), którymi w takich sytuacjach kierują się władze gminne.

Równie ważne, jeśli nie ważniejsze, są względy społeczne, a te zazwyczaj przemawiają za pozostawieniem szkoły we wsi. Szkoła jest bowiem często dla wsi jedynym ratunkiem przed degradacją. Dlatego wspieramy rodziców i środowiska lokalne w ich dążeniach, pomagając:

  • zakładać stowarzyszenia rozwoju wsi, które integrują mieszkańców i zachęcają wspólnoty sąsiedzkie do samoorganizacji i aktywności,
  • przejmować i prowadzić Małe Szkoły, które przekształcają się w ośrodki edukacji powszechnej całych społeczności, centra kultury, wzajemnej pomocy i rozwoju gospodarczego.

 

Od 1999 roku w Polsce powstało około 300 Małych Szkół prowadzonych przez organizacje pozarządowe i osoby prywatne.

Status Małej Szkoły nie zależy od liczby uczniów ani od wielkości budynku. Najmniejsza Mała Szkoła - w Nowicy (Małopolska) – ma 4 uczniów, największa - w Piekiełku (także Małopolska) – około 200. Małe Szkoły mieszczą się w budynkach tzw. 1000-latek i w małych chatach wiejskich, w zabytkowych budynkach i nowoczesnych pawilonach. Tym, co je łączy, jest świadomość ich twórców, że droga do Europy wiedzie przez edukację.

Małe Szkoły – to lokalne centra rozwoju.

Stowarzyszenia Rozwoju Wsi prowadzą w nich szkolenia dla dorosłych (m.in. dla rolników, dofinansowywane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa), przedszkola, świetlice, kawiarenki internetowe, zajęcia profilaktyczne i wyrównawcze dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W budynku szkolnym są organizowane imprezy okolicznościowe integrujące społeczność lokalną (święta dziecka, matki, babci itp.), zebrania wiejskie, wesela i przyjęcia. W ich organizacji bierze udział cała społeczność wsi: także Koła Gospodyń Wiejskich, straż pożarna, parafia.

Dzięki przejęciu szkoły zmienia się sposób myślenia mieszkańców wsi.

Uczą się oni zarządzania, samodzielności, inicjatywy, wieś rozwija się, aby utrzymać placówkę oświatową, stowarzyszenia podejmują działania gospodarcze, zdobywają na ten cel środki z funduszy Unii Europejskiej. Środowiska wiejskie przyczyniają się w ten sposób do transformacji swoich gmin, regionów i całego kraju. Mała Szkoła – to przykład ogromnych możliwości, jakie daje uspołecznienie.

Praktyka i badania naszych ekspertów dowiodły, że Małe Szkoły, doglądane i kontrolowane przez rodziców i mieszkańców, oferują lepsze warunki nauki (większość z nich ma na przykład pracownie komputerowe) oraz są bliższe i bardziej przyjazne uczniom. Dzięki temu zapewniają znakomite wyniki nauczania.

Średnia wyników w Małych Szkołach jest taka jak w szkołach miejskich i znacznie wyższa od średniej na wsi.

Tak rozumiane długofalowe zyski z utrzymania wiejskich placówek oświatowych obalają mit o oszczędnościach, jakie daje likwidacja.

 

Więcej o programie:

ikonka linkA. Kozińska-Bałdyga – "Małe Szkoły - jak to było"

 

Mapa Małych Szkół

W okresie trwania programu liczba Małych Szkół wzrosła z nieco ponad 60 w 2000 roku do ponad 200 w roku 2003. Szczegłowe mapy (otwierają się po kliknięciu w obrazek) i spis placówek, zawdzięczamy panu Józefowi Kunickiemu z Olecka, pierwszemu administratorowi strony FIO. Dziękujemy :-)

grudzień 2000

wrzesień 2001

luty 2002

styczeń 2003

 

ikonka pobierzSpis Małych Szkół - stan ze stycznia 2003 r.
PDF - 113 KB

 

Piszcie do nas!

Nasz kilkuosobowy zespół nie jest w stanie rok po roku śledzić losów kilkuset samodzielnych placówek, ani poznać potrzeb innych, którym w przyszłości może być potrzebne podobne wsparcie. Będziemy wdzięczni za wszelkie sygnały i informacje od Was. Twórcy Małych Szkół – obecnych i przyszłych! Czekamy na Wasze listy i maile.

Piszcie do nas, jeśli chcecie podjąć stałą współpracę, uzupełnić i zaktualizować swoje dane, opowiedzieć innym o Waszych sukcesach i porażkach, założyć stowarzyszenie, przejąć szkołę, której grozi likwidacja

FIO wspiera Małe Szkoły, ale ich nie kontroluje. Pomagamy tym, którzy zwracają się o pomoc – dopóki jej potrzebują. Współpracujemy na stałe z tymi, którzy mogą i chcą dzielić się doświadczeniami. Wiele "naszych" Małych Szkół stanęło na własnych nogach, okrzepło i żyje własnym życiem.

 

Święto Małej Szkoły

Od 2004 roku redakcja miesięcznika "Mała Szkoła. Aktywność i przedsiębiorczość na wsi" patronowala obchodom Święta Małej Szkoły. Główną ideą Święta jest integracja środowisk związanych z programem i nauczenie stowarzyszeń prowadzących szkoły działania w partnerstwie i realizacji wspólnych projektów.

Każde Święto jest organizowane pod innym hasłem, a Małym Szkołom oferujemy innego rodzaju pomoc. W 2006 roku były to książki, w 2004 – komputery.

W 2006 r. Święto było częścią akcji Cała Polska Czyta Dzieciom, organizowanej przez Fundację ABC XXI wiek. Regionalne obchody odbywały się w czerwcu i lipcu w całej Polsce. Centralnym obchodom w Warszawie towarzyszyło rozstrzygnięcie konkursu Rozczytane Wsie, w którym za cel postawiliśmy sobie odrodzenie czytelnictwa na wsi. Efektem konkursu jest powstanie przy Małych Szkołach bibliotek otwartych dla wszystkich mieszkańców wsi.

Książkami przekazanymi przez Wydawnictwa nagrodziliśmy 21 miejscowości: Lipiny, Węsiory, Grążawy, Kamieńskie Młyny, Mchawa, Skrzypkowo, Ciosmy, Fornetka, Skalnik, Dłużew, Kałęczyn, Miecze, Siedlice, Chojny, Gogolewo, Kłoda, Korzecznik, Podgórze, Cichobórz, Głodnica, Huta Józefów i Łutowiec.

Serdecznie dziękujemy Ofiarodawcom.

 

List z miejscowości nagrodzonej w konkursie Rozczytane Wsie, zorganizowanym latem 2006 r. przez FIO i pismo "Mała Szkoła".

Droga Federacjo!

Dotarły do nas dwie paczki ze wspaniałymi książkami. Piękny, niezwykły dar! Dziękujemy!!! Podzieliliśmy prezent na dwie części, jedna część trafiła do szkoły na Głodnicy, a jedna do Starej Huty. Wszyscy jesteśmy tymi książkami zachwyceni.

A poza tym u nas bajkowa pogoda, grzyby rosną jak szalone, żurawiny coraz słodsze...

Pozdrowienia ostatniego dnia lata z Kaszub,
Halina Bobrowska

wrzesień 2006

 

ikonka linkWięcej o Święcie Małej Szkoły

ikonka linkWięcej o Konkursie Rozczytane Wsie