Mała Szkoła, Małe Przedszkole – nowe idee w edukacji wiejskiej

Bliżej Przedszkola, 2 października 2009. Autorka: Dorota Kamińska

Nowe idee w edukacji wiejskiej – Małe Szkoły, Małe Przedszkola to projekt realizowany w latach 2008–2009 przez dwie organizacje: Federację Inicjatyw Oświatowych i Towarzystwo Rozwijania Inicjatyw Oświatowych w ramach Programu Unii Europejskiej Leonardo da Vinci 2008. Uczestnikami projektu są nauczyciele i dyrektorzy wiejskich przedszkoli i szkół podstawowych, animatorzy, trenerzy wyszkoleni i pracujący w ramach programów realizowanych przez FIO oraz nauczyciele członkowie TRIO – liderzy wychowania przedszkolnego, edukatorzy programu Małe Wiejskie Przedszkole (realizowanego w latach 2000–2005 przy finansowym wsparciu MEN), pracujący na rzecz placówek wiejskich.

Cele projektu

• podniesienie kompetencji i wzbogacenie doświadczeń grupy animatorów i trenerów uczestniczących w projekcie w zakresie zarządzania małymi szkołami (pełniących rolę centrów edukacyjno-kulturowych wsi), budowania lokalnego partnerstwa do tworzenia centów edukacyjnych i poszukiwania środków na działalność edukacyjną na wsi,
• poznanie metod pracy w małych wiejskich placówkach oraz metodyki pracy i doskonalenia zawodowego wiejskich nauczycieli,
• przygotowanie pakietu edukacyjnego – scenariuszy zajęć i opisów dobrych praktyk.

Głównym założeniem projektu jest więc zaspokajanie potrzeb nauczycieli pracujących w małych wiejskich szkołach i przedszkolach, dla których oferta szkoleniowa nie jest dostosowana. Dlatego zakładanym rezultatem jest przygotowanie grupy trenerów i animatorów do prowadzenia szkoleń z nauczycielami, dyrektorami i organami prowadzącymi małe wiejskie szkoły czy przedszkola.

Dotychczas w ramach projektu zrealizowano następujące działania:

• wizyty studyjne w Walii (październik 2008 r.) i Finlandii (maj 2009 r.),
• wypracowanie pakietu edukacyjnego zawierającego scenariusze zajęć oraz opisy dobrych praktyk.

Dlaczego Walia i Finlandia?

Walia i jej magiczny sposób na reformę oświaty oraz Finlandia – państwo osiągające najwyższe wyniki w nauce wg badań PISA. Dwa państwa o zróżnicowanej historii, kulturze i geografii, ale o wspólnych priorytetach dotyczących edukacji małego dziecka... Cud dzieciństwa czyli edukację przedszkolną w Finlandii poznaliśmy na przykładzie funkcjonowania Ośrodka Dziennej Opieki w Kajaani.

Jak wiemy, Finlandia (Suomi) jest jednym z krajów europejskich, który może pochwalić się wysokimi efektami nauczania (popartymi najlepszymi wynikami osiągniętymi przez uczniów fińskich w międzynarodowej klasyfikacji PISA), na które znaczący wpływ ma zapewne wzorcowo zorganizowany systemem edukacji, począwszy od najniższego szczebla, jakim jest pre-school/pre-primary education, czyli edukacja przedszkolna. Przeanalizujmy zatem, w czym tkwi ten sekret...

Otóż najistotniejszym wyznacznikiem owego sukcesu jest zapewne fakt, że w świetle obowiązującego prawa w Finlandii każde dziecko ma prawo do edukacji przedszkolnej, a władze lokalne są zobowiązane do zapewnienia jej wszystkim dzieciom w wieku od 9 miesięcy do 6 lat, niezależnie od ich pochodzenia, religii czy też statusu materialnego. Wychowanie przedszkolne nie jest tu obowiązkowe, ale każda gmina jest zobowiązana do zaoferowania tej usługi.